Miło nam poinformować, że funkcję redaktora naczelnego „Klio Polskiej” Dyrektor Instytutu Historii PAN powierzył dr hab. Adamowi Kożuchowskiemu.

Adam Kożuchowski jest profesorem w Zakładzie Historii Idei i Dziejów Inteligencji w IH PAN. Ukończył Uniwersytet Warszawski i Central European University w Budapeszcie; wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, University of Washington w Seattle i Uniwersytecie Karola w Pradze. Jest autorem m. innymi dwóch monografii: Pośmiertne dzieje Austro-Węgier. Obraz monarchii habsburskiej w piśmiennictwie międzywojennym i Powinowactwa mimo woli. Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego i Rzeczpospolita Obojga Narodów w niemieckiej i polskiej historiografii XIX wieku. Obecnie kieruje projektami badawczymi Jakiej historii Polacy potrzebują. Dziesięć debat o historii Polski oraz Dzieje pojęć społeczno-politycznych w Polsce XIX i XX wieku.

                                                                                  Redakcja „Klio Polskiej”

 

 

 

 

okladka klio 14 drukOd Klio polskiej do "Klio Polskiej"

We Wstępie do wydanej w 2004 roku pod patronatem Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN edycji Klio polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej po II wojnie światowej można przeczytać: "Początkowym zamierzeniem niniejszego zbioru była kontynuacja dwutomowej antologii Historycy o historii (1963, 1966) opracowanej przez Mariana Henryka Serejskiego. Przypomnijmy, że grupowała ona najbardziej reprezentatywne teoretyczne i metodologiczne wypowiedzi historyków polskich od końca XVIII wieku do międzywojennego dwudziestolecia włącznie. W związku z tym, że konstrukcja Historyków o historii nie uległa dezaktualizacji można było sądzić, iż dopełnienie owego dzieła o okres półwiecza, które zamknęło w sobie dzieje PRL jest postulatem tyleż oczywistym, co niezbyt trudnym w realizacji. A jednak początkowy optymizm naszego zespołu rychło osłabł. Okazało się, że kwestie związane z prawem autorskim ograniczają możliwość swobodnego wyboru materiałów. Musieliśmy odstąpić od pierwotnego zamiaru, jakim była kontynuacja opublikowanego przed laty zbioru źródeł, jednak konieczność intensywniejszego i systematyczniejszego prowadzenia badań nad najnowszymi dziejami polskiej historiografii nadal była i jest dla nas rzeczą oczywistą. Tak narodził się pomysł Klio polskiej — zbioru studiów i materiałów z zakresu historii historiografii. Chcemy koncentrować się na ostatnim półwieczu, nie oznacza to jednak znieczulenia na przeszłość nieco wcześniejszą, obejmująca nie tylko całe dwudzieste, ale i dziewiętnaste stulecie. Po prostu współczesna historiografia polska byłaby trudna do zrozumienia bez odwołania się do specyficznych wątków rozrachunkowych, które zrodziły się w niej bądź też intensyfikowały po otwierającym dla Polaków dobę bytu bezpaństwowego 1795 r."[1].    

Takie były narodziny Klio polskiej — edycji, której żywot bynajmniej nie ograniczył się do jednego tomu. Dzięki temu, że Instytut Historii PAN uznał za celowe, by zapoczątkowała ona nowe wydawnictwo seryjne, w ciągu kilku następnych lat ukazało się drukiem pięć dalszych tomów, noszących numerację   od II do VI, podczas gdy pierwszy pod względem swej formy bibliograficznej pozostał tomem pozbawionym numeru. W miarę upływu czasu zmieniały się nieco tytuły tomów, ale tylko w ich ostatnim członie, określającym pojemność chronologiczną — węższą w czterech pierwszych, poświęconych czasom po II wojnie światowej i szerszą w dwóch ostatnich, obejmujących już historiografię XIX i XX w. Natomiast człon zasadniczy: Klio polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej — pozostawał bez zmian. Bez zmian pozostawała też szata graficzna edycji. Kolejne tomy różniły się jedynie kolorem miękkich okładek, z wyjątkiem tomu III, który jako laureat konkursu IPN "Prawda i Pamięć" wyróżniony został oprawą sztywną.

Najnowszy etap w rozwoju idei szerszego udostępniania studiów i materiałów poświęconych dziejom historiografii polskiej otwarła, podjęta w końcu 2014 r., decyzja Dyrekcji Instytutu Historii PAN o przekształceniu dotychczasowego wydawnictwa seryjnego w publikowany w Internecie rocznik. Wraz z modernizacją formy publikacji, poszerzone zostały jej ramy chronologiczne. Obecnie obejmują one całokształt dziejów naszej historiografii, a zatem również dzieje wcześniejsze od XIX stulecia, o czym informujemy autorów, chcących nawiązać z nami współpracę w tym zakresie.

Wprowadzone zmiany znalazły odzwierciedlenie w tytule nowej edycji. Po pierwsze został on skrócony o człon, który dotychczas określał zakres chronologiczny poszczególnych tomów, po drugie nadana mu została forma "wielkoliterowa", właściwa zapisowi bibliograficznemu czasopism. Jej aktualna postać to: "Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej".

Zmieniony charakter wydawnictwa idzie w parze z rozbudowaniem jego wewnętrznej struktury, którą wzbogacamy o dział "Recenzje i sprawozdania". Niezależnie jednak od zmian formalno-strukturalnych będziemy starać się o zachowanie dotychczasowego obszaru problemowego Klio polskiej.   Z grubsza rzecz biorąc wyznacza go pięć zakresów, z których pierwszy obejmuje relacje zachodzące między polską a międzynarodową myślą historyczną ze szczególnym uwzględnieniem myśli europejskiej, drugi — analizę teoretycznych, metodologicznych oraz ideologiczno-politycznych przesłanek i uwarunkowań polskiej nauki historycznej, trzeci — dzieje "instytucjonalno-organizacyjne" tworzące trzon infrastruktury polskiej nauki historycznej, czwarty — analizę wybranych nurtów oraz dorobku naukowego wybitnych przedstawicieli polskiej historiografii, piąty — próby wprowadzenia w obręb historii historiografii ujęć interdyscyplinarnych oraz zastosowania badań historiograficznych poza ścisłym obrębem nauki historycznej, czego przykładem może być historia biznesu i jako jej odmiana "historia organizacyjna". Oczywiście wymienione tu zakresy nie wytyczają granic nieprzekraczalnych. Zdajemy sobie sprawę, że współczesne badania historiograficzne wkraczają niejednokrotnie na obszary dotychczas nierozpoznane co niejednokrotnie pozwala na lepsze usytuowanie historiografii wobec teraźniejszości, a także wobec różnych domniemań dotyczących przyszłości. Pozostajemy zatem otwarci na wszelkie innowacje, z tym że zastrzegamy sobie prawo oceny ich wartości i przydatności dla naszego czasopisma.  

                                                                             Andrzej Wierzbicki

ISSN 2450-8373
e-ISSN 2450-8381

          

                            


[1]
                Klio polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej po II wojnie światowej. Redakcja naukowa Andrzej Wierzbicki, Warszawa 2004, s. 7.